Topraklama Ölçümü : Elektrik Güvenliğindeki Hayati Adım!

Topraklama ölçümü, işletmeler için hayati bir öneme sahiptir. Yasal gerekliliklerin yerine getirilmesini sağlar ve işletme içinde çalışan personelin ve kullanılan ekipmanların güvenliğini temin eder. Periyodik olarak gerçekleştirilmesi gereken bir kontroldür. Bu ölçüm sonucunda elde edilen raporlar, bakanlık, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) kurumları, TSE gibi kuruluşlar tarafından talep edilen HYB (Hizmet Yeterlilik Belgesi) için zorunludur.

topraklama-olcumu-barasi

Topraklama Ölçümü Nedir?

TTopraklama ölçümü, insan hayatını tehlikeye sokabilecek elektrikle çalışan cihazlar, makineler, binalar ve işletmelerdeki toprak dirençlerinin kontrol edilmesidir. İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) periyodik kontrollerinden biri olarak kabul edilen topraklama ölçümü, Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ve uluslararası kuruluşların belirlediği standartlara uygunluğunun araştırılmasını içerir. Bu kapsamda toprak direnci ölçümü ve kontrolü gerçekleştirilerek, güvenli çalışma ortamlarının sağlanması hedeflenir.

Topraklama ve Elektrik Güvenliği

Topraklama, elektrik sistemlerini devredeki faz ve nötr hatlarında meydana gelebilecek olası hatalara karşı korur. Elektrik güvenliğini sağlamak ve dolaylı dokunmalara karşı korunma sağlamak için kullanılan pasif bir koruma tipidir. Aynı zamanda elektrikle çalışan ekipmanların daha verimli ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlayarak hayati tehlikeleri önlemeyi amaçlar.

Topraklama sistemi, elektrikte sıfır potansiyel olarak kabul edilen yer kürenin (toprak) kullanılmasıyla gerçekleştirilir. Bu, istenmeyen elektrik yüklerinin toprak kütlesine ulaştırılarak nötralize edilmesi anlamına gelir. Bu şekilde, topraklama sistemi elektrik güvenliği ve iş sürekliliği açısından kritik bir öneme sahiptir.  Elektrik sistemlerindeki güvenliğini artırmak için etkin bir yol sunar.

Topraklama Ölçüm Raporu Önemi ve işlevi

Topraklama ölçüm raporu, elektrik tesisatının topraklama sistemlerinin durumunu ve etkinliğini değerlendirmek için hazırlanan bir yasal yeterlilik belgesidir. İş sahiplerine ve çalışanlara güvenli bir çalışma ortamı sağlama amacını taşır. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında hazırlanan ve Elektrik Tesisleri Topraklamalar Yönetmeliği’ne uygun olarak kontrol edilen bu rapor, topraklama sistemlerinin etkinliğini değerlendirir ve elektrik akımının güvenli bir şekilde yönlendirilip yönlendirilmediğini belirler. Ayrıca, düzenli bakım ve periyodik kontrollerin teşvik edilmesine yardımcı olarak potansiyel risklerin önceden tespit edilmesini sağlar ve tesisatların güvenli ve etkin bir şekilde işletilmesini destekler. Topraklama ölçüm raporu, işletme sahiplerine tesisatlarının güvenliği konusunda bilgi verir ve gerekli önlemlerin alınmasına yardımcı olur. Elektrik güvenliğinin sağlanması ve hayati tedbirlerin alınması için topraklama ölçüm raporunun düzenli olarak güncellenmesi ve ilgili taraflara iletilmesi büyük önem taşır. Bu aşamada Topraklama ölçüm raporu örneği yazımızı incelemenizi öneririz.

Topraklama Ölçümü Nasıl Yapılır ?

Topraklama ölçümü için ilgili saha faaliyetleri için ölçümlerin yapılacağı lokasyona ulaşıldığında öncelikle ilgili saha ekiplerine işlemler hakkında bilgi verilir. Elektrik kesintisi olabileceği için güvenlik önlemleri alınır ve saha ekibine gerekli talimatlar verilir.İzinler alındıktan sonra saha durumu gözlemlenir ve gerekli muayeneler yapılır. Kalibre edilmiş cihazlarla ölçümler yapılır ve veriler toplanır. Ölçüm hata paylarının belirtildiği yönetmeliklere uygun olarak ölçümler gerçekleştirilir.Son olarak, toplanan verilerle topraklama direnci hesaplanır ve bir rapor oluşturulur. Bu rapor, topraklama sisteminin güvenliğini değerlendirmek için kullanılır ve gerekli önlemlerin alınmasına yardımcı olur.

7 Adımda Topraklama Ölçümü Nasıl Yapılır yazımızdan detaylı bilgi edinebilirsiniz.

Avometre ile topraklama ölçümü nasıl yapılır?

Avometre, amper, volt ve ohm kelimelerinin baş harfleri esas alınarak oluşturulmuş bir elektriksel ölçüm cihazıdır. Avometre ile topraklama ölçümü etkili ve basit bir yoldur. Avometre ile ölçüm gerçekleştirmek için ilk adım, avometrenizi düşük ohm (Ω) ölçüm aralığına alınarak başlanır. Ardından, avometrenin problarını topraklama çubuğunun veya toprağa gömülü bir metalin üzerine temas ettirerek ölçüm yapılır. Topraklama direnci ölçüm sonuç değeri 0 ohm değerine ne kadar yakın ise o kadar iyi bir topraklama sisteminin varlığını gösterir. Topraklama ölçümü uygulaması sonucu, sisteminizde herhangi bir elektriksel tehlike olup olmadığını kontrol eder ve gerekli iyileştirmeler için önlem oluşturur. Bu basit adımları takip ederek, güvenli bir elektrik sistemi sağlayabilirsiniz. Ayrıca, Avometre ile yapabileceğiniz ölçümler aşağıdaki gibidir:”

  • Gerilim (Voltaj) Ölçümü
  • Akım Ölçümü
  • Direnç Ölçümü
  • Diyot Testi
  • Kapasitans Ölçümü
  • Frekans Ölçümü
  • Sıcaklık Ölçümü
  • Devre Sürekliliği Testi
  • Transistör Testi
  • Kapasitans Eşdeğer Direnç (ESR) Ölçümü
  • AC (Alternatif Akım) ve DC (Doğru Akım) Ölçümleri
  • İzolasyon Direnci Ölçümü
  • Güç Ölçümü
  • Harmonik Analiz
  • Frekans Taramalı Ölçüm (FFT)
  • Temas ve Kablo Tespiti

Topraklama Ölçümü Kimler Yapabilir? Uzman Gözünden İnceleme!

Topraklama ölçümleri, Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) üyesi olan Elektrik ve/veya Elektrik-Elektronik Mühendisleri tarafından uygun test cihazlarıyla ölçülerek yapılır. Bu işlemi gerçekleştirecek kişilerin aşağıdaki tabloda yer alan belgelere sahip olmaları gerekmektedir

Belgeler Gereklilikler
Lisans Diploması Elektrik veya elektrik-elektronik mühendisliği gibi ilgili bir alanda lisans diplomasına sahip olmak
SMM Belgesi Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik belgesine sahip olmak
BTT – Büro Tescil Belgesi Elektrik mühendislerinin işyeri açma ve işletme belgesi
Elektrik Tesislerinde Topraklama Yetkisi Topraklama ölçümü yapacak kişinin elektrik tesislerinde topraklama yetkisine sahip olması
Kalıcı Ekip Net Numarası Elektrik tesislerinde kullanılacak ekipmanın kayıtlı olduğunu gösteren numara
Topraklama Ölçümü Cihazı Kalibrasyon Belgesi Kullanılacak topraklama ölçüm cihazının kalibrasyon belgesine sahip olmak

Elektrik tesislerinde düzenli topraklama ölçümü denetimleri, güvenliği ve performansı artırır. Topraklama ölçüm raporları, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği’ne uygun olarak belirli periyotlarda yenilenmelidir. VEKTORX olarak uzman kadromuz ile  birlikte yönetmelik gerekliliklerine uygun olarak düzenli denetimler yaparak güvenilir bir hizmet sunuyoruz. Facebook adresimize buradan ulaşabilirsiniz.

Topraklama Ölçüm Yönetmeliği

Topraklama ölçümü yönetmeliği, topraklama ve topraklama direnci ölçümü ile ilgili faaliyetleri düzenleyen ve işleyişe ilişkin hükümleri içeren önemli bir mevzuattır. Bu yönetmelik, resmi gazetede yayımlandığı tarihte yürürlüğe girerek topraklama raporlarının yasal zeminini oluşturur. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) tarafından yayımlanan bu yönetmelik, topraklama direnci ölçüm raporu gibi önemli bilgileri içerir. Bu raporun süresi, yönetmelikte belirtilen kurallara ve standartlara göre belirlenir. Topraklama ölçümü yönetmeliği, elektrik sistemlerinin güvenliği ve verimliliği için kritik öneme sahiptir ve uygun şekilde uygulanması, güvenli bir çalışma ortamı sağlamak için gereklidir. Bu yönetmelik, elektrik mühendisleri ve işletmeler için rehber niteliğindedir ve topraklama ölçümlerinin düzenli olarak yapılmasını teşvik eder.

Topraklama-olcumu-soru-cevap-alani

Topraklama Ölçümü Kaç yılda bir yapılır ?

Topraklama ölçümü kontrol süresi, 21.08.2001 tarih ve 24500 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak, yürürlüğe giren “Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği’ne” göre belirlenir ve tesisin türüne bağlı olarak değişebilir. Topraklama ölçümü hizmeti alan firmaların aşağıdaki periyodik sürelere uymaları gerekir.

Tesis Türü Periyodik Süre
Elektrik Enerjisi Üretim, İletim ve Dağıtım Tesisleri (nakil ve dağıtım hatları hariç) 2 yılda bir
Enerji Nakil ve Dağıtım Hatları 5 yılda bir
Sanayi Tesisleri ve Ticaret Merkezleri
– Direnç Muayene ve Ölçümleri 1 yılda bir
– Diğer Denetim ve Kontroller 2 yılda bir
Sabit Olmayan Tesisler
– Sabit İşletme Elemanları 1 yılda bir
– Yer Değiştirebilen İşletme Elemanları 6 ayda bir
Parlayıcı, Patlayıcı ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerleri ve Islak/Nemli Mahaller 1 yıldan az